Beatrycze i Wergili
Autor: Yann Martel
Wydawnictwo: Albatros
Okładka: twarda
Stan: dobry
Uwagi: brak
„Beatrycze i Wergili” Yanna Martela to powieść, w której autor podejmuje jedno z najtrudniejszych zagadnień literatury – próbę opowiedzenia o traumie Holokaustu za pomocą fikcji i alegorii. Konstrukcja utworu opiera się na metafikcyjnej ramie: pisarz Henry L’Hôte staje wobec pytania, jak mówić o doświadczeniu, które wymyka się tradycyjnym formom narracyjnym. Martel ukazuje tu napięcie między faktem a fikcją, dokumentem a literaturą, i zastanawia się nad etycznymi granicami sztuki.
Centralnym elementem opowieści jest dramat o zwierzętach – oślicy Beatrycze i małpie Wergilim – których losy alegorycznie nawiązują do prześladowań, cierpienia i śmierci. Zwierzęta uciekają przed enigmatycznymi „Horrorami”, a ich rozmowy o codzienności, pamięci czy smaku owocu stają się sposobem na przybliżenie niewyrażalnego poprzez najprostsze obrazy. Ten zabieg ujawnia główny problem powieści: czy literatura, posługując się symbolem i metaforą, może oddać doświadczenie graniczne, nie popadając w trywializację.
Książka wpisuje się w szerszy nurt literatury powojennej, gdzie twórcy podejmują problem nieprzekładalności traumy na język narracji. Martel, posługując się alegorią i metafikcją, analizuje granice opowieści i ukazuje literaturę jako nieustanny wysiłek w stronę zrozumienia. Autor bada etykę sztuki, wskazując, że opowieść, choć zawsze niepełna, jest jednym z niewielu narzędzi pozwalających zmierzyć się z doświadczeniem cierpienia.