Słoneczny koń. Bajki słowackie
Ilustrował: Antoni Boratyński
Wydawnictwo: LSW 1981
Okładka: twarda z obwolutą
Stan: dobry/dobry plus
Uwagi: brak
W świecie ludowych podań każda kultura ma swoje mityczne zwierzę, które prowadzi bohatera przez granice zwyczajności. Dla Słowaków takim przewodnikiem jest tytułowy koń – zwierzę nie tylko magiczne, ale też obdarzone aurą światła i nadziei. Wybór tego motywu na okładkową opowieść zbioru nie był przypadkiem: jak zauważa Viera Gašparíková we wstępie, właśnie ta baśń najlepiej łączy archaiczną symbolikę ze współczesną wrażliwością. Nic dziwnego, że już w 1910 roku Paul Claudel, francuski dyplomata i poeta, zachwycał się słowacką bajką o koniu, dostrzegając w niej materiał do własnych stylizacji literackich.
Zbiór, obejmujący 25 opowieści, jest jednocześnie prezentacją i obroną słowackiej tradycji bajkowej – tradycji, która zbyt często pozostawała w cieniu Grimmów czy Andersena. Pavol Dobšinský, XIX-wieczny folklorysta, wykonał pracę tytaniczną, zapisując i systematyzując materiał, który w innym przypadku rozproszyłby się w wiejskich izbach i opowieściach przy ogniu. Dopiero dzięki takim wysiłkom można dziś mówić o kanonie słowackiej bajki ludowej, rozpoznawalnym na tle całej Europy.
Wydanie Ludowej Spółdzielni Wydawniczej z 1981 roku nie było jedynie gestem popularyzacji folkloru zza południowej granicy PRL-u. To także przykład, jak w dobie politycznych bloków wykorzystywano literaturę do budowania kulturalnych mostów. Polskie tłumaczenie Teresy Komorowskiej zachowało melodyjność i rytm ustnego przekazu, a ilustracje Antoniego Boratyńskiego nadały całości charakter nieomal ekspresjonistyczny – koń na jego rycinach zdaje się pulsować czerwienią, jakby wybiegał prosto z mitologicznej przepaści.