Wybór prac i artykułów
Autor: Bolesław Drobner
Wydawnictwo: Książka i Wiedza, 1980
Okładka: miękka
Stan: dobry
Uwagi: brak
O książce:
Wybór prac i artykułów Bolesława Drobnera, wydany w 1980 roku przez Książkę i Wiedzę, to tom, który pozwala zajrzeć do warsztatu jednego z najbardziej niejednoznacznych polskich socjalistów XX wieku. Drobner to postać, która przez całe życie konsekwentnie orbitowała wokół idei robotniczych, ale nigdy nie potrafiła wpasować się w prostą etykietę – raz jako radykał zafascynowany terrorem rewolucyjnym, innym razem jako parlamentarzysta poszukujący kompromisów, wreszcie jako powojenny polityk składający hołdy ZSRR i Stalinowi.
Tom nie jest więc „czytanką” propagandową, a raczej dokumentem epoki i świadectwem ewolucji. Widać tu młodzieńczy radykalizm Drobnera – wiarę, że proletariat samym wysiłkiem i solidarnością zmieni świat. Widać też jego fascynację Związkiem Radzieckim, która w latach 30. kosztowała go wykluczenie z PPS, ale w PRL-u uczyniła z niego figurę potrzebną – pierwszego powojennego prezydenta Wrocławia, posła, Marszałka Seniora.
Ciekawa jest warstwa literacka: szkice o Mickiewiczu czy wspomnienia o Krakowie zdradzają, że Drobner nie był tylko aparatczykiem. Potrafił patrzeć na socjalizm w perspektywie kulturowej, łączyć klasowy radykalizm z romantycznym dziedzictwem. Dzięki temu zbiór ma wartość nie tylko polityczną, ale też kulturoznawczą – pokazuje, jak dawni socjaliści próbowali przechwycić polską tradycję i wpisać ją w swoją narrację.
Wydanie z 1980 roku miało oczywiście funkcję legitymizującą – pokazania ciągłości między PPS a PZPR. Ale dla współczesnego czytelnika ważniejsze jest coś innego: możliwość śledzenia, jak język rewolucji zmieniał się na przestrzeni dekad, jak te same pojęcia („dyktatura”, „demokracja”, „socjalizm”) przesuwały znaczenia w zależności od realiów. To czyni tom cennym źródłem do historii polskiej lewicy i jej zmagań z własnymi mitami.