Wsiewołod Pudowkin
Autor: Aleksander Karaganow
Wydawnictwo: WAiF 1986
Okładka: miękka
Stan: dobry
Uwagi: naklejka inwentarzowa na grzbiecie.
O książce:
Aleksander Karaganow w swojej monografii poświęconej Wsiewołodowi Pudowkinowi proponuje lekturę klasyka kina radzieckiego w duchu historyczno-analitycznym, gdzie biografia, kontekst polityczny i język filmu przeplatają się w starannie skomponowaną całość. Już we wstępie czuć ton badacza, który nie tylko przywołuje fakty z życia reżysera, ale przede wszystkim pyta o sens jego twórczości dla rozwoju teorii montażu i całej estetyki kina XX wieku.
W narracji Karaganowa „Matka”, „Koniec Petersburga” czy „Burza nad Azją” układają się w swoistą trylogię doświadczenia rewolucyjnego, gdzie montaż emocjonalny staje się nie tyle techniką, ile metodą filozoficznego opisu świata. To kontrapunkt wobec Eisensteina – zamiast spiętrzania idei przez zderzenie obrazów, Pudowkin wybiera identyfikację z jednostką i jej losem, co dla dzisiejszego czytelnika filmoznawczego może być niezwykle ciekawym materiałem do reinterpretacji.
Kolejne rozdziały, poświęcone przejściu do kina dźwiękowego i twórczości wojennej, są nie tylko opowieścią o kompromisach narzuconych przez cenzurę, ale także o konsekwencji artystycznej: Pudowkin potrafił zmontować propagandę i sztukę w jeden organizm, który nadal rezonuje, choć w inny sposób niż w latach trzydziestych. Karaganow śledzi te niuanse z uwagą godną krytyka wychowanego na estetyce realistycznej, ale wolnego od ideologicznego zadęcia.
Najciekawsze jednak pozostaje to, jak autor wydobywa z dorobku Pudowkina elementy uniwersalne – myśl o kinie jako narzędziu oddziaływania emocjonalnego i społecznego, o montażu jako formie opowieści o wspólnocie. Właśnie w tym duchu, bliskim tradycji Alicji Helman, książka staje się nie tylko monografią filmową, ale także medytacją o granicach sztuki w systemie politycznym.