Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919-1939
Autor: Henryk Dominiczak
Wydawnictwo: PWN 1992
Okładka: miękka
Stan: dobry
Uwagi: niewielkie zagięcie okładki, na pierwszej karcie prywatna pieczątka wł.
„Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939” Henryka Dominiczaka to obszerna monografia poświęcona problematyce kształtowania i ochrony wschodnich rubieży II Rzeczypospolitej. Autor, znany z badań nad dziejami polskich formacji granicznych, rekonstruuje wydarzenia od zakończenia I wojny światowej aż po kampanię 1939 roku, opierając się na dokumentach archiwalnych oraz materiałach administracyjnych i wojskowych. Książka ukazuje proces wytyczania granicy, spory dyplomatyczne i militarne, a także rozwój instytucji odpowiedzialnych za jej strzeżenie.
Istotne miejsce zajmuje opis Korpusu Ochrony Pogranicza, powołanego w 1924 roku, którego zadaniem była nie tylko ochrona militarna granicy z ZSRR i Litwą, ale także przeciwdziałanie infiltracji, przemytowi i działalności wywrotowej. Dominiczak omawia strukturę organizacyjną, system placówek, zadania batalionów oraz działalność edukacyjną i kulturową KOP na Kresach. Szczegółowo przedstawia także rolę Straży Granicznej, Policji Państwowej i innych formacji, które wspierały utrzymanie porządku i bezpieczeństwa w pasie przygranicznym.
Autor analizuje uwarunkowania polityczne i społeczne, zwracając uwagę na napięcia etniczne, działalność mniejszości narodowych oraz stosunki z sąsiednimi państwami. Omawia również problem szkolenia, zaopatrzenia i wyposażenia jednostek granicznych, a także metody walki z nielegalnym przekraczaniem granicy i przestępczością gospodarczą. Zwieńczeniem narracji jest opis wydarzeń 1939 roku, kiedy formacje graniczne uczestniczyły w walkach zarówno przeciw armii niemieckiej, jak i Armii Czerwonej, co zakończyło się tragicznym upadkiem struktur państwa.