Trylogia
- Ogniem i mieczem [2 tomy]
- Potop [3 tomy]
- Pan Wołodyjowski
Autor: Henryk Sienkiewicz
Ilustracje: Jerzy Jaworski
Wydawnictwo: PIW, 1968
Okładka: twarda z obwolutą
Stan: dobry/dobry plus
Uwagi: nieznaczne zagięcia obwolut
„Trylogia” Henryka Sienkiewicza, obejmująca powieści Ogniem i mieczem, Potop i Pan Wołodyjowski, to cykl historyczny przedstawiający siedemnastowieczne dzieje Rzeczypospolitej. Utwory powstawały w latach 1884–1888, a ich celem było podtrzymanie ducha narodowego w czasie zaborów poprzez ukazanie heroicznej przeszłości Polski. Sienkiewicz odwołał się do wydarzeń takich jak powstanie Chmielnickiego, potop szwedzki i wojny z Turcją, tworząc barwną opowieść o walce, miłości i honorze.
W Ogniem i mieczem głównym bohaterem jest Jan Skrzetuski, żołnierz wierny księciu Wiśniowieckiemu, który walczy o miłość Heleny Kurcewiczówny i mierzy się z rywalem, kozackim wodzem Jurkiem Bohunem. Tło stanowią dramatyczne wydarzenia powstania kozackiego i obrona Zbaraża. Potop skupia się na Andrzeju Kmicicu, początkowo hulace i awanturniku, który dzięki doświadczeniom wojennym i miłości do Oleńki Billewiczówny przechodzi moralną przemianę, stając się symbolem patrioty. Kluczowe miejsce zajmuje obrona Jasnej Góry jako manifestacja narodowego oporu. W Panu Wołodyjowskim centralną postacią jest Michał Wołodyjowski, żołnierz i mistrz szabli, którego losy splatają się z obroną Kamieńca Podolskiego i wojną z Turkami. Finałowa scena poświęcenia bohaterów dopełnia obraz tragicznego heroizmu.
Sienkiewicz kreśli wizję historii, w której idealizacja bohaterów i przeszłości podporządkowana jest celowi pokrzepienia serc. Cykl łączy elementy romansu, powieści przygodowej i epopei narodowej, a jego znaczenie wykracza poza literaturę, będąc częścią kanonu polskiej tożsamości. Wydanie PIW z 1968 roku, opracowane na podstawie rękopisów i ilustrowane przez Jerzego Jaworskiego, stanowi edytorską próbę ukazania tekstu w możliwie pełnym kształcie. Autor analizuje wydarzenia XVII wieku, wykorzystując je do stworzenia narracji o patriotyzmie, poświęceniu i losach Rzeczypospolitej.