Saga Zmierzch [Tomy I-IV]
- Zmierzch
- Księżyc w nowiu
- Zaćmienie
- Przed świtem
Autor: Stephanie Meyer
Wydawnictwo: Wydawnictwo Dolnośląskie
Okładka: miękka
Stan: dobry
Uwagi: nieznaczne zagięcia okładek
O cyklu:
Saga „Zmierzch” to przykład literatury, która – niezależnie od ocen krytyków – odcisnęła wyraźny ślad w popkulturze pierwszej dekady XXI wieku. Meyer połączyła w niej gotycki mit wampira z formułą szkolnego romansu, tworząc hybrydę, która idealnie trafiła w gusta nastoletnich czytelników. Nie chodzi tu o wyszukaną prozę, lecz o emocjonalny rezonans: samotność, pierwsza miłość, niepewność tożsamości i pragnienie wieczności – wszystkie te motywy zostały przełożone na język młodzieżowego bestsellera.
Seria rozwija się od intymnej historii dwojga bohaterów do opowieści o sojuszach i polityce wampirzego świata, ale w centrum zawsze pozostaje Bella – dziewczyna z małego miasteczka, której wybory stają się osią konfliktu między ludzkim a nadprzyrodzonym. Wampiry u Meyer nie są już arystokratami rodem z Draculi ani potworami Lovecrafta, ale niemal wzorcową rodziną z przedmieść: moralną, powściągliwą, z własnym kodeksem. Wilkołaki zaś pełnią rolę kontrapunktu – bardziej pierwotne, związane z ziemią, ale nie mniej uwikłane w rytuały i lojalności.
Literacko saga bywa krytykowana za uproszczenia i schematyczność, jednak jej fenomenu nie można zbyć wzruszeniem ramion. „Zmierzch” stał się dla młodego pokolenia tym, czym w latach 90. był „Harry Potter”: nie tylko cyklem powieści, ale i zjawiskiem społecznym, wzmacnianym ekranizacjami, fanfikami i kulturą internetową. Dla badaczy literatury popularnej to podręcznikowy przykład, jak połączenie archetypów (zakazana miłość, trójkąt uczuciowy, walka z przeznaczeniem) i prostego stylu narracji potrafi wywołać globalny rezonans.
Saga budzi do dziś skrajne emocje – jedni widzą w niej sentymentalny romans ubrany w kostium fantasy, inni dostrzegają konserwatywne przesłanie o małżeństwie, czystości i tradycyjnej rodzinie. Ale niezależnie od interpretacji, cztery tomy Meyers weszły do kanonu popkulturowych lektur masowych – i to właśnie czyni je ciekawym dokumentem literackim swojego czasu.